- Տոկոսադրույքներ
Կենտրոնական բանկի - Ռեպո և Հակադարձ ռեպո աճուրդներ
ԿԲ կողմից - Ավանդ և Լոմբարդային ռեպո
ԿԲ-ում - Ավանդային աճուրդներ
ԿԲ կողմից - Պարտատոմսերի առքուվաճառք
ԿԲ կողմից - Արտարժութային Սվոփ աճուրդներ
ԿԲ կողմից - Բանկային տոկոսի
հաշվարկային դրույք
Կիրարկման ամսաթիվ ԿԲ Ավանդի (Դր. միջ-ի ներգր.) տոկոս ԿԲ Լոմբար դային ռեպո տոկոս ԿԲ Վերաֆինանսավորման տոկոս Որոշման ամսաթիվ ԿԲ մամլո հաղորդա
գրությունԿԲ խորհրդի նիստի
արձանա
գրության
հրապ. օրԿԲ խորհրդի նիստի
արձանա
գրությունԱրժեք Փոփոխություն +/- Նախ. Տարե սկզբից Նախ. տարի 1 2024-01-31 7.25 10.25 8.75 -0.50 -0.50 -2.00 2024-01-30 - 2024-02-13 - 2 2024-03-13 7.00 10.00 8.50 -0.25 -0.75 -2.25 2024-03-12 - 2024-03-26 - 3 2024-05-02 6.75 9.75 8.25 -0.25 -1.00 -2.50 2024-04-30 - 2024-05-16 - 4 2024-06-12 6.50 9.50 8.00 -0.25 -1.25 -2.50 2024-06-11 - 2024-06-25 - 5 2024-07-31 6.25 9.25 7.75 -0.25 -1.50 -2.75 2024-07-30 - 2024-08-13 - 6 2024-09-11 6.00 9.00 7.50 -0.25 -1.75 -2.25 2024-09-10 - 2024-09-24 - 7 2024-10-30 - - - - - - - 2024-10-29 - 2024-11-12 - 8 2024-12-11 - - - - - - - 2024-12-10 - 2024-12-24 - Նվազ 6.00 9.00 7.50 Առավ 7.25 10.25 8.75 Միջին 6.62 9.62 8.12 ՀՀ կենտրոնական բանկի հաշվեկշիռ (Փողի բազա) մլն ՀՀ դրամ 1. Ամսաթիվ 2024-09-19 2024-09-18 2024-09-17 2024-09-16 2024-09-15 2024-09-14 2. Զուտ միջազգային պահուստներ (ԶՄՊ) 1,064,188.6 1,066,967.2 1,052,006.7 1,046,252.4 1,036,583.2 1,036,583.2 3. ԶՆԱ 685,866.1 725,841.5 723,313.6 738,756.7 735,431.2 735,431.2 4. Կառավարություն -476,444.0 -433,502.0 -427,941.2 -412,670.8 -421,873.5 -421,873.5 5. Բանկեր 720,241.1 720,105.9 712,552.5 712,283.1 711,882.0 711,882.0 5.1 ՌԵՊՈ գործարք 406,084.4 406,000.0 398,497.4 398,414.5 398,165.8 398,165.8 5.1.1 հիմնական վերաֆինանսավորման գործիք 406,084.4 406,000.0 398,497.4 398,414.5 398,165.8 398,165.8 5.1.2 երկարաժամկետ վերաֆինանսավորման գործիք - - - - - - 5.1.3 ճշգրտող ռեպո գործիք - - - - - - 5.1.4 լոմբարդային ռեպո - - - - - - 5.2 ԿԲ կողմից արտարժույթի ներգրավման ՍՎՈՓ - - - - - - 5.3 Դրամական միջոցների ներգրավում (-) - - - - - - 5.4 Դրամական միջոցների ներգրավման սակարկություն (-) - - - - - - 5.5 Հակադարձ ՌԵՊՈ (-) - - - - - - 5.6 ԿԲ կողմից արտարժույթի տրամադրման ՍՎՈՓ (-) - - - - - - 5.7 ԿԲ կողմից թողարկված արժեթղթեր (-) - - - - - - 6. Այլ ակտիվներ, զուտ 442,069.0 439,237.6 438,702.3 439,144.4 445,422.6 445,422.6 7. ՓՈՂԻ ԲԱԶԱ 1,750,054.7 1,792,808.7 1,775,320.3 1,785,009.1 1,772,014.4 1,772,014.4 7.1 ԿԲ-ից դուրս կանխիկ դրամ 937,944.6 941,140.5 944,195.7 947,812.1 946,409.6 946,409.6 7.2 Թղթակցային հաշիվներ (դրամով) 342,185.9 370,983.5 355,446.1 368,612.6 356,123.4 356,123.4 7.3 Թղթակցային հաշիվներ (արտարժույթով) 449,700.8 457,621.5 455,386.1 449,175.8 450,528.4 450,528.4 7.4 Այլ հաշիվներ 20,223.3 23,063.1 20,292.2 19,408.5 18,953.0 18,953.0 7.4.1 Այլ հաշիվներ (դրամով) 16,040.1 16,143.3 16,375.4 16,203.6 15,726.9 15,726.9 7.4.2 Այլ հաշիվներ (արտարժույթով) 4,183.1 6,919.7 3,916.7 3,204.9 3,226.1 3,226.1 *** 2019.01.03 թվականից ԶՄՊ-երը ներկայացված են փաստացի փոխարժեքներով
** 2014-2018 թվականներին ԶՄՊ-երը հաշվարկված են հետևյալ ծրագրային փոխարժեքներով` 1 ԱՄՆ դոլար=410.00 դրամ, 1 SDR=1.5147$, 1 EUR=1.3275$, 1 GBP=1.5313$, 1RUB=0.0304$
* 2013 թվականին - ԶՄՊ-երը հաշվարկված են հետևյալ ծրագրային փոխարժեքներով` 1 ԱՄՆ դոլար=385.00 դրամ, 1 SDR=1.5403$, 1 EUR=1.4182$, 1 GBP=1.4511$, 1RUB=0.0341$1 Համաձայն «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի (այսուհետ` Կենտրոնական բանկ) հիմնական խնդիրը Հայաստանի Հանրապետությունում գների կայունության ապահովումն է: Իր հիմնական խնդիրն իրագործելու համար Կենտրոնական բանկը մշակում, հաստատում և իրականացնում է դրամավարկային քաղաքականության ծրագիրը, որի անխափան իրագործման նախապայմաններից է շուկայի մասնակիցների և հանրության կողմից այդ ծրագրերում առաջադրված խնդիրների և դրանց հասնելու համար իրականացվող միջոցառումների միասնական ընկալումը և երկակի մեկնաբանություններ բացառող մեխանիզմների դաշտի առկայությունը:
Դրամավարկային քաղաքականության իրականացման հիմնական սկզբունքները
Հայաստանի Հանրապետությունում գների կայունության արդյունավետ ապահովման նպատակով 2006 թվականի հունվարից Կենտրոնական բանկն անցում է կատարել գնաճի նպատակադրման ռազմավարության: Վերջինիս ներքո, որպես անվանական խարիսխ և միջանկյալ նպատակ սահմանվել է գնաճի կանխատեսված մակարդակը, իսկ որպես գործառնական նպատակ` կարճաժամկետ տոկոսադրույքը: Գնաճի ռազմավարության ներքո Կենտրոնական բանկը կանխատեսում է գնաճի ցուցանիշը, այնուհետև իր գործողությունները` դրամավարկային քաղաքականության անուղղակի գործիքների կիրառումը, ուղղում է նպատակային ցուցանիշից շեղման վերացմանը: Կենտրոնական բանկը ներկայումս կարևորում է նաև գործառնական նպատակին հասնելու, իրացվելիության մակարդակը կառավարելու և ֆինանսական շուկային անհրաժեշտ ազդակներ հաղորդելու ապահովման խնդիրները, որոնք իրենց արտահայտումն են գտել ներկայացվող դրամավարկային քաղաքականության գործիքակազմում:
«Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» ՀՀ օրենքով ամրագրված` իր հիմնական, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսական համակարգի կայունության և բնականոն գործունեության ապահովման, այդ թվում` Հայաստանի Հանրապետության բանկային համակարգի կայունության, իրացվելիության, վճարունակության և բնականոն գործունեության համար անհրաժեշտ պայմաններ ապահովելու խնդիրների իրագործման շրջանակներում, Կենտրոնական բանկը Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսական շուկայում հանդես է գալիս որպես վերջին ատյանի վարկատու, ինչպես նաև հնարավորություն է տալիս Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող առևտրային բանկերին (այսուհետև` Բանկ) մշտապես ներդնել ավելցուկային միջոցները` շուկայականից համապատասխանաբար ավելի բարձր և ավելի ցածր տոկոսադրույքներով:
Օրվա ընթացքում անխափան վճարահաշվարկային գործառնությունների իրականացման շրջանակներում Կենտրոնական բանկը ՀՀ առևտրային բանկերին իրենց նախաձեռնությամբ տրամադրում է դրամային իրացվելիություն Միջօրյա ռեպո գործիքի տեսքով:
Երկարաժամկետ և հեռանկարային նպատակներից ելնելով` Կենտրոնական բանկը սահմանված կարգով կարող է նաև փոփոխել Կենտրոնական բանկում տեղաբաշխվող պարտադիր պահուստավորման նորմը և պահուստավորման մեխանիզմը: Նշված գործիքը հանդես է գալիս որպես բանկային գործունեության հիմնական տնտեսական նորմատիվ: Նորմատիվի հաշվարկման հիմքում դրված միջինացման մեխանիզմը նպաստում է ֆինանսական շուկայում տոկոսադրույքների կարճաժամկետ կտրուկ տատանումների հարթմանը:
Պարտատոմսերի գների պատահական անկումից պաշտպանվելու համար իրականացվող ռեպո գործարքի համար Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված կարգով սահմանվում և հրապարակվում են սկզբնական մարժա (հեյրքաթ) և շեմ (թրիգեր փոինթ):
Կարևորելով Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսական շուկայում ազատ մրցակցային հարաբերությունների պահպանումն ու զարգացումը` Կենտրոնական բանկն իր գործառնություններն իրականացնում է կիրառելով շուկայական մեխանիզմներ:
Կենտրոնական բանկի դրամավարկային քաղաքականության անուղղակի գործիքները
Կենտրոնական բանկը Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսական շուկայում հանդես է գալիս դրամավարկային քաղաքականության անուղղակի գործիքներով, որոնք, ըստ կիրառման նպատակի, բաժանվում են 4 խմբի.
- հիմնական վերաֆինանսավորման գործիք, որը ենթադրում է Կենտրոնական բանկի նախաձեռնությամբ ռեպո գործարքի իրականացում: Գործիքը կիրառվում է կարճաժամկետ իրացվելիության ներարկման նպատակով,
- ճշգրտող գործիքներ, որոնք ենթադրում են Կենտրոնական բանկի նախաձեռնությամբ ռեպո, հակադարձ ռեպո, արտարժույթի տրամադրման և ներգրավման սվոփ, ինչպես նաև դրամական միջոցների ներգրավման սակարկություններով գործարքների իրականացում: Գործիքները նպատակ ունեն ճկուն և օպերատիվ եղանակով հարթելու իրացվելիության և տոկոսադրույքների հնարավոր կարճաժամկետ շեղումները,
- կառուցվածքային գործիքներ, որոնք ենթադրում են Կենտրոնական բանկի նախաձեռնությամբ երկարաժամկետ վերաֆինանսավորման գործիքի (ռեպո), պարտատոմսերի և արտարժույթի առք/վաճառքի գործարքների իրականացում, ինչպես նաև Կենտրոնական բանկի պարտատոմսերի թողարկում: Գործիքները կիրառվում են կառուցվածքային տեղաշարժերի պարագայում համեմատաբար երկար ժամանակահատվածով շուկայի մասնակիցներին իրացվելիության տրամադրման կամ ներգրավման նպատակով,
- մշտական հնարավորության գործիքներ, որոնք ենթադրում են դրամական միջոցների ներգրավման կամ տրամադրման գործիքների կիրառում` առևտրային բանկերի նախաձեռնությամբ: Մշտական հնարավորության գործիքները թույլ են տալիս առևտրային բանկերին ճշգրտել իրացվելիության մեկօրյա անհաշվեկշռվածությունները, իսկ դրանց տոկոսադրույքները հանդիսանում են շուկայական կարճաժամկետ տոկոսադրույքների վերին և ստորին սահմանները` սահմանափակելով կարճաժամկետ տոկոսադրույքների տատանման միջակայքը: